gespreksverslag met jongere en stagair

Inleiding

In het kader van een stage opdracht heeft een van onze stagiaires Buck (die naam komt veel terug in het letterlijke gespreksverslag)  een interview met een cliënte gehouden die destijds in behandeling was. Dit was een gesprek waarin de werkwijze op het ervarend leren en het gebruik maken van succeservaringen naar voren komt en het geeft dus een stukje inzicht in hoe de behandeling binnen xperanza ervaren wordt door deze cliënte.

Tijdens dit gesprek word het ervarend leren model van Kolb toegepast.
Xperanza staat voor ervarend leren en daarom is voor deze gespreksmethodiek gekozen. Tijdens dit gesprek word de focus gelegd op de ervaringen van vroeger en nu. Wat maakt het verschil en waarom is het nu anders. Er wordt ook gekeken naar het toekomst perspectief, welke ervaringen kan de cliënt toepassen in de toekomst die bij Xperanza opgedaan worden.grafiek

 

 

 

 

De structuur die leidend is voor dit gesprek heeft betrekking op de volgende vragen vragen:

– Wat is het verschil tussen vroeger en nu?

– Wat maak ik mee/wat ervaar ik?

– Wat wil ik ermee/wat vind ik ervan?

– Wat zijn mijn gedachtes hierbij?

– Wat levert het voor mij op in de praktijk?
(Xonar, 2010)

Het uiteindelijke doel is geweest om de leerervaringen van de cliënt binnen Xperanza in beeld te brengen

 Gespreksverslag:

Buck:
Bedankt dat je dit gesprek met mij wilt voeren, tijdens dit gesprek gaan wij kijken naar jouw leerervaringen, wat jij bij Xperanza hebt geleerd daarop reflecteren en kijken wat jij daaraan hebt voor je toekomst. Tijdens dit gesprek wil ik het gaan hebben over het land, het asiel, het sporten, fase 2, het fietsen en over een succeservaring van jou. Om te beginnen wil ik graag weten wat jouw doel(en) waren toen jij hier naar Xperanza in Spanje kwam en wat jij hier wou bereiken?

Cliënt:
Nou ik kwam hier dus, van een ander begeleid wonen traject en mijn doel was sowieso om meer zelfstandig te worden. Mezelf meer aan de afspraken houden want dat ging eerst vaak mis. Ik had ook kleinere doelen zoals met emoties omgaan, koken en mezelf ontdekken.

Buck:
Ik hoor je emoties zeggen, zou jij mij wat meer kunnen vertellen daarover?

Cliënt:
Bij mijn oude plek had ik een hele andere band met begeleiding, ik kon daar niet echt over mijn emoties praten. Bij Xperanza ervaar ik een meer persoonlijkere band wat het voor mij makkelijker maakt om over mijn emoties te praten.

Buck:
Wat maakt dat deze band persoonlijker is hier bij Xperanza?

Cliënt:
Je doet meer dingen samen en het zijn geen vrienden van je dat bedoel ik niet maar ik heb niet het gevoel dat het begeleiding tegen de jongeren is bij Xperanza.

Buck: Bedoel jij daarmee dat je meer het gevoel hebt dat je naast de begeleiding staat i.p.v. dat de begeleiding boven jou staat?

Cliënt:
Ja dat bedoel ik en dat gevoel vind ik erg fijn.

Buck:
Ik wou het met jou even hebben over het fietsen wat jij hier doet, dit doe jij namelijk erg veel en vanuit Xperanza is daar een begeleider voor die dit met jou oppakt, hoe beleef jij het fietsen en hoe is dat voor jou?

Cliënt:
Het begon met therapie, ik had niet echt iets voor mezelf en toen stelde de orthopedagoog van Xperanza voor om te gaan fietsen/wielrennen met Lars. Hij is een groepsleider van Xperanza en hij komt oorspronkelijk uit Noorwegen, samen met hem en zijn vrouw zou ik kunnen wielrennen en trainen, bij slecht weer zou ik dan in de sportschool kunnen gaan spinnen met als einddoel naar Valencia fietsen.

Buck:
Dat is een mooi doel. Je bent nu al een tijdje bezig met wielrennen, is er voor jou een verschil met hoe jij het in het begin ervaarde en hoe jij het nu ervaart?

Cliënt:
In het begin was het vooral zwaar maar hij pakt het heel professioneel met je op en dat is heel fijn. Hij neemt mij heel serieus en hij leert mij veel over het fietsen en hoe het allemaal werkt. Elke keer dat ik nu fiets voel ik mij zekerder en zit ik zekerder op de fiets.

Buck:
Het is fijn dat je steeds zekerder op je fiets zit, maakt dit het voor jou ook fijner/leuker om te doen?

Cliënt:
Ja ik vind het erg tof om bijvoorbeeld een berg op te fietsen en mee te maken dat ik dat kan en het behaal.

Buck:
Zit daar dan ook het verschil tussen het begin en nu, ik hoor je namelijk zeggen dat je nu meer over fietsen weet, doelen behaald en het leuk vind, had je dit in het begin ook?

Cliënt:
Nou vroeger fietste ik ook veel maar nooit op een racefiets of echt wielrennen en dat vind ik wel heel vet, maar ik had nooit verwacht dat ik dit zo leuk zou vinden maar het maakt echt je hoofd leeg en je bent veel dichter bij de natuur.

Buck:
Dat zijn mooie dingen die je bereikt met het fietsen, wat voor gevoel krijg jij als je aan het fietsen bent? Ik hoorde je al zeggen dat je jouw hoofd leeg kan maken tijdens het fietsen dus een beetje weg van de stress maar zijn er nog meer dingen?

Cliënt:
Als ik van een berg af fiets dan voel ik mij heel euforisch een soort van of ik aan het vliegen ben en dat vind ik echt heel vet en dat gaat heel hard.

Buck:
Daar kan ik mij wat bij voorstellen.

Cliënt:
Het is ontspanning maar ik moet er ook veel moeite voor doen, ik vind het erg leuk.

Buck: Hoorde je net zeggen dat je grootste doel m.b.t. tot het fietsen naar Valencia toe fietsen is, zijn er nog meer dingen die je met het fietsen wilt bereiken?

Cliënt:
Weet ik niet eigenlijk, hoe bedoel je dat?

Buck: Als jij bijvoorbeeld kijkt naar je toekomst, denk jij dan dat je uit het fietsen dingen kan halen voor je toekomst? Ik hoorde jou bijvoorbeeld al zeggen dat jij jouw hoofd leeg kan maken tijdens het fietsen.

Cliënt:
Met emoties omgaan dat was altijd erg moeilijk voor mij maar ik kan nu in de toekomst bijvoorbeeld gewoon even gaan fietsen omdat dit mijn hoofd leeg maakt en dan kan ik ontspannen. Ik wil dit ook graag doorzetten in de toekomst.

Buck:
Mooi, als ik het goed begrijp is het fietsen dus ook een soort rustmomentje voor je?

Cliënt:
Ja dat klopt.

Buck:
En als jij kijkt naar de dagelijkse routine die jij bij Xperanza hebt, zijn er dan dingen die jij anders doet sinds jij bent gaan fietsen?

Cliënt:
Ik probeer gezonder te eten maar ik blijf van lekker eten houden. Sinds ik veel fiets slaap ik ook beter dat vind ik wel fijn.

Buck:
Voor mij is het stukje fietsen wel helder zo, zijn er nog dingen die jij belangrijk vindt om toe te voegen?

Cliënt:
Nee dit was het wel.

Buck:
Dan wou ik het nu graag gaan hebben over het stukje land, hier gaan jullie twee keer per week heen hoe was dit in het begin voor jou?

Cliënt:
Aan het begin vond ik het echt verschrikkelijk maar het is een half uur lopen en de wandeling is erg mooi en vind ik tof om te doen. Als je op het land bent en je wilt iets echt niet doen dan kan je daar ook gewoon overleggen dus dat valt ook erg mee. Ik leer dus om dingen door te zetten en dingen te gaan doen.

Buck:
Zijn daar voor jou ook dingen in veranderd als je kijkt naar nu? Ik hoor je namelijk zeggen dat je eerst veel tegenzin had en dat jij het niet leuk vond om te doen maar de wandeling wel mooi vind, hoe is naar het land gaan nu voor jou?

Cliënt:
Elke keer als ik naar het land moet heb ik wel zoiets van pff moet ik weer maar soms gaan we een kampvuurtje maken en andere leuke dingen doen.

Buck:
Wat ik je hoor zeggen is dat je het zelf eigenlijk leuk moet maken, begrijp ik dat goed?

Cliënt:
Ja dat klopt.

Buck:
Wat bereik jij voor jezelf er mee om naar het land te gaan?

Cliënt:
Vooral doorzettingsvermogen omdat ik vaak geen zin heb om er heen te gaan maar het toch doe en dan kom ik terug en dan denk ik dat heb ik toch mooi weer even gedaan.

Buck:
Dus vooral het stukje doorzettingsvermogen haal jij eruit. En als jij dan kijkt naar je toekomst, wat biedt het land jou voor je toekomst, wat voor dingen zou jij kunnen gebruiken die jij leert tijdens het land in je toekomst?

Cliënt:
Ik kan nu een tuin onderhouden haha, voor de rest weet ik het niet zo goed ik haal vooral doorzettingsvermogen eruit.

Buck:
En als jij dan kijkt naar het stukje verantwoordelijkheid, want jullie verzorgen ook dieren op het land hoe is dat dan voor jou?

Cliënt:
Ja dat leer ik hier ook, verantwoordelijkheid en vaardigheden leer ik hier.

Buck:
Dat zijn mooie dingen die jij kan gebruiken in je toekomst als ik het zo hoor. En een keer per week gaan jullie ook naar het asiel om honden te verzorgen, hoe is dat dan voor jou?

Cliënt:
Dat vind ik echt geweldig, ik hou van honden en dan lopen wij twee rondjes met ze. Ze blaffen alleen wel veel dat vind ik niet fijn.

Buck:
Wat maakt het dat het blaffen voor jou niet fijn is?

Cliënt:
Nou ik vind dat gewoon zielig, elke keer als de honden zo gaan blaffen wil ik ze het liefst mee naar huis nemen. Ze zijn namelijk echt heel leuk hoor en knuffelen met puppy’s vind ik ook geweldig.

Buck:
Is er een verschil met hoe jij het asiel eerst zag en hoe jij het nu ziet?

Cliënt:
Nee eigenlijk niet ik vond het aan het begin gelijk leuk en dat is nog steeds zo. Honden vind ik gewoon leuk, als er maar honden zijn. Alleen grote honden die blaffen vond ik aan het begin heel eng en dat is nu niet meer zo.

Buck:
Hoe komt het dat die angst er nu niet meer is?

Cliënt:
Omdat ik deze honden leer verzorgen en nu weet dat zij niks doen en gewoon heel lief zijn.

Buck:
Heeft het asiel jou dus geholpen om over je angst voor grotere honden en blaffende honden heen te komen?

Cliënt:
Ja eigenlijk wel.

Buck: En wat voor gevoel geeft dit jou dat jij nu over deze angst heen bent?

Cliënt:
Ja dat vind ik erg fijn en geeft mij een goed gevoel.

Buck: Wil je hier later ook wat mee? Met de liefde die je hebt voor honden?

Cliënt:
Later zou ik wel een hond willen maar ik zou er niet echt mee willen werken.

Buck:
Dus als huisdier vind je het leuk maar niet als werk.. Je leert hier dan wel al mooi hoe jij zo’n hond moet verzorgen! En helpen honden jou dan op een bepaalde manier om jou doelen hier bij Xperanza te behalen?

Cliënt:
Uhh nee niet echt.

Buck:
En als je dan denkt aan het stukje verzorging? Ik hoor je namelijk zeggen dat jij later een hond wilt en daar hoort ook een stukje verzorging bij.

Cliënt:
Ja ik leer wel netjes omgaan met honden, het zijn honden met een verleden dus daar leer je wel extra goed mee omgaan.

Buck:
Duidelijk, dan wil ik het even hebben over jou favoriete onderdeel, de sportzaterdag. Op zaterdag sporten jullie altijd. Hoe ervaar jij dat? Hoe is dat voor jou?

Cliënt:
Ik vind dat erg leuk, wij sporten samen met beide groepen dus dan zie je ook weer de jongeren van het andere huis die je niet zo vaak ziet dat vind ik gezellig. Het is niet zo intensief als naar de sportschool gaan maar meer dingen als slagbal of trefbal en dat vind ik erg leuk om te doen. Laatst gingen wij basketballen wat ik ook erg leuk vond en dat het samen met de andere groep is maakt het extra leuk, het is ook maar een keer per week natuurlijk.

Buck:
Je benoemd dat het samen met de andere groep is en dat je dat erg leuk vind, wat maakt dit zo leuk en gezellig?

Cliënt:
Een keer andere gezichten vind ik gewoon leuk.

Buck:
Zit daar een verschil in met het begin en met hoe het nu is?

Cliënt:
Ja in het begin vond ik het best wel spannend en eng omdat ik niemand van het andere projecthuis kende, maar uiteindelijk is het hartstikke gezellig.

Buck:
Ik heb jou ook nooit ervaren als iemand die nooit mee wou doen met de sportdag, ik heb wel is jongere gehad die in het begin niet mee wouden doen omdat zij het te spannend vonden maar bij jou was dit niet zo, hoe komt dit?

Cliënt:
Nou in het begin ben ik altijd wel van de kat uit de boom kijken, hier ook maar uiteindelijk wen ik eraan en zet ik mij eroverheen en doe ik het gewoon.

Buck:
Mooi, dat heeft ook weer te maken met het doorzettingsvermogen wat jij hebt. Dus als ik het goed begrijp ervaar jij het sporten als erg leuk, je kan het vinden met de meiden van het andere projecthuis en het is een uitlaatklep voor jou.

Cliënt:
Ja dat klopt.

Buck:
En wat voor gevoel krijg jij als jij aan het sporten bent?

Cliënt:
Leuk, lachen, gezellig en een uitlaatklep.

Buck:
Wil jij hier later ook wat mee doen?

Cliënt:
Ik wil later wel meer gaan sporten, in Nederland deed ik dat niet echt en hier wel en ik vind het super fijn om te doen.

Buck:
Dus het sporten heb je een beetje hier ontdekt als ik het goed begrijp?

Cliënt:
Ja op zich wel, in Nederland had ik wel een abonnement op de sportschool maar ging ik gewoon niet. Hier heb ik geleerd om wel gewoon te gaan sporten en het hoort ook bij mijn routine nu. Ik vind het erg tof om gewoon door te zetten.

Buck:
Wat maakt het dat je het hier wel kan oppakken en dat het in Nederland niet goed ging?

Cliënt:
Ik heb hier een normaal dag en nacht ritme en structuur en dat had ik in Nederland helemaal niet. Ik leefde in Nederland vaak in de nacht en dan is de sportschool niet open dus kan je ook niet gaan.

Buck:
Nee dat word dan lastig inderdaad. Levert het sporten jou wat op voor je toekomst, behalve een gezond lichaam?

Cliënt:
Ja een manier om met gevoelens en emoties om te gaan, want naast praten daarover helpt sporten mij ook heel goed en verder weet ik het niet zo goed voor de toekomst.

Buck:
Mooi dat jij een manier hebt gevonden om met je gevoelens en emoties om te gaan. Helpt het sporten jou dan ook bij het bereiken van jou doelen die jij hebt opgesteld?

Cliënt:
Ja doorzettingsvermogen en discipline, in Nederland had ik dat echt niet en deed ik niks. Hier helpt het mij echt om dingen te gaan doen en dat is voor mij een succeservaring en dat is heel fijn en helpt mij voor mijn toekomst.

Buck:
Is dat ook wat het zo leuk maakt voor jou?

Cliënt:
Ja dat klopt.

Buck:
En als wij dan even een switch maken naar fase 2. In het begin heb jij op fase 1 gezeten wat betekend helemaal begeleid, hoe was dat voor jou?

Cliënt:
Ik kwam van een andere groep waar ik minder begeleiding had als hier dus dat vond ik wel moeilijk. Ik voelde me echt gecontroleerd maar ik dacht ik moet gewoon bij het begin beginnen hier. Het was wel echt een stapje terug voor mij en dat voelde wel benauwend. Maar bij het begin beginnen moet iedereen hier dus ik heb gewoon mijn best gedaan en met de routine mee gedraaid en dan gaat het best snel eigenlijk.

Buck:
Dat is fijn, eigenlijk in het begin viel het dus best wel tegen het voelde als een stapje terug maar toen mocht je best snel naar fase 2. Hoelang heb jij daarover gedaan?

Cliënt:
4 weken ongeveer.

Buck:
1 maandje dus, en hoe is het voor jou om nu op fase 2 te zijn?

Cliënt:
Wel beter want op fase 1 had ik maar 1 keer per week koken en op mijn oude plek ook maar 1 keer. Op fase 2 kook ik 6 keer per week en dat gaat heel goed. Ik leer meerdere gerechten koken en gezond te eten. Het voelt veel zelfstandiger.

Buck:
Het is ook belangrijk dat je zelfstandig kunt koken elke dag, heeft dit ook veel te maken met de doelen die jij hebt opgesteld?

Cliënt:
 Ja dat klopt.

Buck:
Heb jij dan nu ook meer het gevoel dat je stappen maakt richting zelfstandigheid?

Cliënt:
Ja ik heb nu echt het gevoel van oké ik ga nu echt vooruit.

Buck:
Fijn dat je dat gevoel hebt. Wat is voor jou het grootste verschil tussen fase 1 en fase 2?

Cliënt:
Het is vooral het zelf koken, lunchen en ontbijten. Beneden staat alles al voor je klaar en word er veel voor je gedaan en nu moet ik het zelf doen.

Buck:
Dat klopt, je bent nu ook zelf verantwoordelijk voor je boodschappen en dat er eten is.

Cliënt:
Ja en ook voor het opstaan dat moet ik nu ook zelf doen.

Buck:
Dat is een mooie vooruitgang met betrekking tot jou doelen. En wat is jou plan na fase 2?

Cliënt:
Ik moet eerst een maand op Casa Blauw verblijven wat helemaal zelfstandig wonen is met 1 keer in de week begeleiding voordat ik terug naar Nederland kan. Casa Blauw is ongeveer het zelfde als mijn vervolgplek in Nederland en dan kan ik nog een maand oefenen en is de stap voor mij minder groot. Dus ik wil graag naar Casa Blauw en het daar goed doen.

Buck:
Casa Blauw is dus nog meer zelfstandig met maar 1 keer in de week begeleiding. Denk jij dat je dit aan kunt inmiddels?

Cliënt:
Ja ik denk het inmiddels wel.

Buck:
Dat is mooi. Als wij dan even teruggaan naar fase 2 wat vind je er dan van dat jij nu op fase 2 zit?

Cliënt:
Daar ben ik erg blij mee, ik heb nu het gevoel dat ik stappen maak richting meer zelfstandigheid. Ik vind het niet erg om beneden bij de groep te zijn maar als ik dan het gevoel heb dat ik teveel gecontroleerd word kan ik naar boven gaan. Ook heb ik het gevoel dat de leiding mij meer vertrouwd sinds ik op fase 2 zit.

Buck:
Mooi dat je het puntje vertrouwen noemt want dat is ook zo. Wij geven de jongeren dan meer zelfstandigheid en dan is het aan hun om te laten zien dat zij daar mee om kunnen gaan. Ik vind dat jij dit erg mooi oppakt. Wat het voor jou oplevert voor de toekomst is dus meer zelfstandigheid en dan naar Casa Blauw helemaal zelfstandig. Fase 2 helpt jou dus bij het vergroten van jou zelfstandigheid en uiteindelijk naar Casa Blauw is jou einddoel hier als ik het goed begrijp?

Cliënt:
Ja dat klopt.

Buck:
Mooie doelen. Dan wou ik als laatst nog een succeservaring met jou bespreken, daar mag jij best even over nadenken  maar dan wou ik graag weten wat voor jou een recente succeservaring is geweest. Neem rustig je tijd.

Cliënt:
Umhh een succeservaring..

Buck:
Ja iets dat je denkt nou daar ben ik echt trots op en vind ik goed van mezelf dat ik dat gedaan heb.

Cliënt:
Nou dat is dat ik een berg op ben gefietst in record tijd. Dat is voor mij tot nu toe mijn grootste succeservaring.

Buck:
Kan jij mij wat meer daar over vertellen, hoe ging dat precies?

Cliënt:
Ja de Coll de Rates dat is een berg hier in de buurt en ik ging dus met de vrouw van Lars, Isabel en Lars daarop fietsen. Het was pas de 4de keer dat ik op zo’n fiets zat en toen ging ik gelijk die berg op. Lars zij wel tegen mij van dat haal je wel maar ik was een beetje bang want ik wil het halen en ik wil snel zijn. Ik heb gewoon rustig aan gefietst en toen was ik uiteindelijk op de top en was ik het snelste van alle jongeren.

Buck:
Zo dus je hebt de top gehaald en ook nog als snelste van alle jongeren! Met wie was jij allemaal tijdens deze ervaring?

Cliënt:
Alleen met Lars en Isabel.

Buck:
Wat waren jou gedachtes hierbij?

Cliënt:
In het begin dacht ik dat haal ik nooit en ik red het niet maar toen ging ineens de knop om en dacht ik dat ga ik gewoon even doen ik ga ervoor.

Buck:
Mooi dus eigenlijk begon het met negatieve gedachtes en dat heb jij zelf omgezet in positieve gedachtes. Is dat ook wat jij hier hebt geleerd bij Xperanza?

Cliënt:
Ja dat klopt.

Buck:
Dus als ik het goed begrijp, als ik het verkeerd zeg mag jij mij verbeteren, In Nederland had jij veel negatieve gedachtes en dan deed jij het niet en hier heb je geleerd om van negatieve gedachtes positieve gedachtes te maken en dan ga je ervoor?

Cliënt: Ja ik heb hier echt geleerd om de knop om te zetten.

Buck:
Wat maakt deze ervaring voor jou goed en succesvol?

Cliënt:
Nou ik had niet verwacht dat ik het tot de top zou halen en dat is toch gelukt.

Buck:
Dat begrijp ik, is deze ervaring voor jou nog succesvoller omdat jij ook nog is de snelste van de jongere was?

Cliënt:
Ja dat maakte het voor mij extra succesvol.

Buck:
Oké en als jij nou niet de snelste was geweest maar wel de top had gehaald was het voor jou dan net zo succesvol geweest?

Cliënt:
Haha nee ik wil wel sneller dan de rest zijn.

Buck:
Wat maakt het uiteindelijk zo belangrijk voor jou dat jij die berg op bent gefietst?

Cliënt: Omdat ik aan het begin dacht, dit word hem niet en uiteindelijk is het mij gewoon gelukt. Als iedereen het kan dan kan ik het ook wel en ook nog als snelste.

Buck:
Zou jij dit vaker doen?

Cliënt:
Ja ik zou dit zeker vaker doen.

Buck:
Waarom?

Cliënt:
Ik vind het een mooie fietsroute, het is fijn om te doen en het geeft mij een goed gevoel.

Buck:
En zou jij dan de volgende keer nog sneller willen zijn?

Cliënt:
Haha ja dat zou ik wel willen dan.

Buck:
Hoelang heb jij er de eerste keer over gedaan?

Cliënt:
Iets minder dan een uurtje.

Buck:
Dat is snel zeg!

Cliënt:
Ja maar het kan altijd sneller.

Buck:
Dat is een mooi doel voor de volgende keer. Zijn er nog meer dingen die jij toe wilt voegen aan deze succeservaring?

Cliënt:
Nee dit was het eigenlijk wel.

Buck: Dank je wel voor het vertellen van jou succeservaring.

Cliënt: Graag gedaan.

Buck: Dan wil ik het gesprek nu gaan afronden en wil ik jou bedanken voor het vertellen van jou ervaringen en jou openheid.

Cliënt: Geen probleem en nogmaals graag gedaan!